İçərişəhər ilə tanış olmaq üçün gəzintiyə səhər saat 10:00 radələrində çıxın. Marşrutunuz Bakının dənizkanarı milli park tərəfndən, Azneft meydanının yaxınlığından başlayacaq. Nəqliyyat üçün nəzərdə tutulmuş şlaqbaumun yanından keçərək, Siz İçərişəhərə, açıq səma altında canlı tarix muzeyinə, sanki daşlarda donub qalmış nağıla düşəcəksiniz. Qədim şəhərin dar küçələrinin labirintləri ilə maraqlı səyahətə çıxmazdan əvvəl, sol tərəfdə yerləşən “Merci Baku” restoranında səhər yeməyi yeyə bilərsiniz. Burada hər bir qurmanın zövqünə oxşar Azərbaycan və Fransa mətbəxinin xörəkləri təklif olunur. Səhər yeməyindən sonra, Vaqif Mustafazadə küçəsini keçərək Məhəmməd Məscidini ziyarət edə bilərsiniz. XI əsrdə Məhəmməd Əbubəkrin əmri ilə inşa edilən Məhəmməd məscidi (Sınıqqala) İçərişəhərin İslam dövrünə aid ən qədim abidəsidir.  Bu günə qədər tarixi əzəmətini saxlayan tarix-memarlıq abidəsi Qız Qalası və Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi ilə yanaşı İçərişəhərin   dünya əhəmiyyətli abidələrdən biridir. Məhəmməd məscidindən Asəf Zeynallı küçəsinə düşərkən, suvenir dükanlarını keçərək Qız Qalası istiqamətində səyahətinizi davam edəcəksiniz. Küçə boyu hər birinun özünəməxsus tarixçəsi olan bir neçə qədim məscid yerləşir. Bu məscidlərdən biri də Cümə məscididir. XIX əsrdə bərpa edilən tarixi məscidin minarəsindəki ən qədim kufi yazısı XII əsrə aiddir. Bu kimi məscidlər orta əsrlərin ictimai-mədəni mərkəzləri olub. Burada dövlət xəzinəsi, məhkəmə yerləşib, əhaliyə hökmdarların fərmanları çatdırılıb. Məscidlər nəzdində həmçinin Mədrəsələr – o zamankı ali dini təhsil ocaqları fəaliyyət göstərib.

A. Zeynallı küçəsini keçərək Siz YUNESKO-nun Dünya Maddi İrs Siyahısına daxil edilmiş  Qız Qalasına yaxınlaşacaqsınız. Qeyri-adi görünüşə və memarlıq xüsusiyyətlərinə malik, dünyada analoqu olmayan bu tikili uzun illərdir ki, Bakı şəhərinin simvoludur. XII əsrdə inşa olunduğu bilinən Qalanın hündürlüyü 28 m., divarlarının qalınlığı isə 5 m. çatır. Qalanın daxilində beynəlxalq standartlara cavab verən müasir muzey ekspozisiyasının yaradılmışdır. Möhtəşəm abidəni baxış meydançası tamamlayır. Baxış meydançasından isə açılan mənzərə, həm qədim İçərişəhərin, həm də günü-gündən gözəlləşən və inkişaf edən müasir Bakının görüntüləri ziyarət edən hər kəsi heyran edəcəkdir. Qız Qalasının yaxınlığında İsa məsihin 12 apostolundan biri müqəddəs Varfolomeyin adını daşıyan kilsənin qalıqları yerləşir. Pravoslav xristianların inandıqları əfsanəyə görə bütpərəstlər Varfolemeyi eramızın 71-ci ilində Qız qalasının yanında edam etmişdirlər. Qeyd olunan kilsə 1936-cı ildə dinlə mübarizə adı ilə uçurulmuşdur, indi həmin yerdə onun bünövrəsinin qalıqlarını görmək olar. Hər il müqəddəs Varfolomeyin ölüm günündə Bakının pravoslav icması bura toplaşıb dini ayınləri icra edir.

Qız qalasının şimal tərəfində yerləşən Sıratağlı dini-memarlıq kompleksidir. Son vaxtlara qədər “Bazar meydanı” adlandırılan bu ərazi İçəri Şəhərin ölkə əhəmiyyətli abidələrindən biridir. Sıratağlı dini-memarlıq kompleksi XX əsrin 60-cı illərində Qız qalasının ətrafında köhnə evlər sökülərkən təsadüf nəticəsində aşkar olunub. Sıratağlı abidə minilliklər ərzində Azərbaycan ərazisində bir-birini əvəz edən dinlər üçün müqəddəs ibadətgah olmuş bir abidədir. Siz burada tunc dövründən başlayaraq geniş bir tarixi dövrü əhatə edən bədii daş yonma sənəti nümunələrinin ekspozisiyası ilə tanış ola bilərsiniz. Sıratağlı dini-memarlıq Kompleksinin bir neçə addımlığında, Qəsr küçəsində "Qız Qalası" müasir incəsənət qalereyası yerləşir. Burada sərgilənən Azərbaycan rəssamlarının əsərləri Sizi bənzərsizliyi və təkrarolunmaz rəngkarlıq xüsusiyyətləri ilə cəlb edəcək. Ölkəmizə səfərinizdən xoş xatirə olaraq  bu rəsm  əsərlərindən əldə edə bilərsiniz.

Qüllə küçəsi ilə irəliləyərkən Siz qarşı-qarşıya yerləşən Multanı və Buxara Karvansarayların əhatəsinə düşəcəksiniz. Azərbaycanın tarixi iqtisadi-mədəni əlaqələrindən xəbər verən ölkə əhəmiyyətli abidələr vaxtilə tacirlər üçün həm istirahət, həm də alış-veriş mərkəzi olub. Karvansarayın içində müxtəlif qaleyreyalar, onların arxasında isə səyyahlar üçün nəzərdə tutulan otaqlar yer alıb. Maraqlıdır ki, bu gün də qədim karvansaraylar səyahətçiləri mehribanlıqla qarşılayır. Bu qədim divarlar arasında orta əsrin estetikasını qoruyub saxlayan restoranlar fəaliyyət göstərir. Marşrutunuzun növbəti ünvanı Əzim Əzimzadə adına arxeoloji park olacaq. Arxeoloji qazıntılar nəticəsində tapılmış artefaktların geniş spektrinin sərgiləndiyi parkda Azərbaycanın xalq rəssamı Əzim Əzimzadənin abidəsi ucalır. Tarixi keçmişin qalıqlarının valeh etdiyi mənzərə qarşısında çay süfrəsinə qonaq ola bilərsiniz. Azərbaycanda uzun illərdən bəri özünəməxsus çay mədəniyyəti formalaşıb, çay hər zaman, hər yerdə içilir. İstənilən qonaqlıq çay ilə başlayır, çay ilə bitir, insanlarımız çay süfrəsi arxasında həm də söhbətləşir, deyib-gülür, bir-birinə ürəklərini açır. Çay süfrəsi müxtəlif mürəbbələr, çərəz, şirniyyat və limonla tamamlanır

Yolunuzu davam etdirdikdə Siz Qoşa Qala Qapısının önündəki Meydana çıxacaqsınız. Meydanda bir sıra tarixi əhəmiyyətli binalar yerləşir. Bunlar Gömrük binası, Müqəddəs Nikolay kilsəsinin qalıqları, Zəncirli bina, Bakı Xanlarının İqamətgahının fraqmentləridir. Şərq arxitekturası üslubunda tikilmiş Müqəddəs Nikolay kilsəsi Tiflis memarı Belovun layihəsi ilə inşa edilib, bu gün burada “Azərişıq” ASC-nin idarəsi yerləşir. Zəncirli bina – vaxtı ilə Bakı tacirlərindən birinə məxsus arxitektur tikilidir. İndi burada AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu fəaliyyət göstərir. Bakı xanlarının İqamətgahının qalıqları isə 1747-1806-cı illərdə Bakı xanları və onların qohumlarına  məxsus yaşayış kompleksinə aiddir.  Qoşa Qala qapısı Meydanında fəaliyyət  göstərən çoxsaylı dükanlardan xatirə olaraq müxtəlif suvenirlər əldə edə bilərsiniz. Daha sonra Kiçik Qala küçəsi ilə üzü yuxarı qalxacaqsınız. Qədim şəhərin digər görməli yerləri ilə tanışlığı davam etməzdən öncə ayaq saxlayıb nahar etmək pis olmazdı. Sağ tərəfdə görəcəyiniz “Manqal” restoranı Sizi bol, çoxçeşidli şərq süfrəsinə dəvət edəcək. Burada Siz Azərbaycan mətbəxinin nəfis yeməklərini dada biləcəksiniz. Nahardan sonra ölkə əhəmiyyətli tarix-memarlıq abidəsi olan Qala divarları ilə üzü yuxarı səyahətinizi davam edin. Burada tarixə toxunaraq bir neçə xatirə şəkilləri çəkdirə bilərsiniz. Kiçik Qala küçəsi ilə yolunuzu davam etdikdə tanınmış rəssam Əli Şəmsinin emalatxanasının yanından keçəcəksiniz. Emalatxananın girişi, ona bitişik binanın fasadı dərhal diqqəti qeyri-adiliyi və özünəməxsus tərtibatı ilə cəlb edir

Bir qədər sonra isə möhtəşəm Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi nəzərinizi cəlb edəcək. 1191-ci ildə, güclü zəlzələdən sonra Şirvanşahlar dövlətinin paytaxtı Şamaxıdan Bakıya köçürülmüş və burada Şirvan hökmdarlarının iqamətgahı inşa edilmişdir. XII əsrdə əsası qoyulan Sarayın tikintisi XV əsrdə başa çatıb. Bu əsrarəngiz memarlıq kompleksi bir sıra abidələrdən ibarətdir: Yuxarı həyətdə Saray binası və Divanxana, kompleksin orta həyətindəki Seyid Yəhya Bakuvi türbəsi və Keyqubad məscidinin qalıqları, aşağı həyətdə Saray məscidi (Şah məscidi),   Şirvanşahların ailə türbəsi və Saray hamamının qalıqları. Kompleks bütövlükdə vahid qala divarı ilə əhatə olunub. Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi, Qız Qalası və Məhəmməd məscidi ilə yanaşı İçərişəhərin dünya əhəmiyyətli abidələr statusuna malikdir və YUNESKO-nun Dünya Maddi İrs Siyahısına daxildir. Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi ilə tanış olduqdan sonra Kiçik Qala küçəsi ilə Qala divarları boyu  üzüaşağı düşəcəksiniz. Burada qədim müdafiə təyinatlı vasitələrin maketləri fonunda bir neçə maraqlı xatirə şəkili də çəkdirə bilərsiniz. Daha sonra Kiçik Qala küçəsi ilə yolunuzu davam edərkən marşrutunuzun növbəti ünvanı sol tərəfdə yerləşən Vahid bağı olacaq. Bağda yerləşən Azərbaycan şairi Əliağa Vahidin qeyri-adi abidəsi diqqətinizi mütləq cəlb edəcək. Vahid bağında dincəldikdən sonra gəzintinə davam edə bilərsiniz. Vahid bağının arxasındakı qapıdan keçərək müasir Bakıya, “İçərişəhər” metro stansiyasına çıxacaqsınız. Bununla da səyahətiniz başa çatacaq. Ümidvarıq ki, Siz özünüzlə Azərbaycan tarixi və memarlığının incisi olan İçərişəhər haqqında bir çox parlaq xatirələr aparacaqsınız!